Tirada Soo Booqatay

Sunday, February 14, 2016

Gabay: “Gobannimada Hoygeeda” — W/C: Cabdiwaaxid Cali Gama’diid

Had iyo jeer, dhaqanka suugaanta caalamiga ayaa ay ka mid tahay, kolka hal-abuurku la kulmo arrin maankiisa ka weyn, ama se dibirrooti ah, in uu ka gabyo oo gobannimada u dhowaado. In sidaa la sameeyo, waa wax wanaagsan oo qofka na maamuus iyo muujin dheeraad ah uu, ka dib gabaygiisa, ku helayo. Suugaanta Soomaalida aad ayaa ay uga buuxdaa. Tiro ma leh inta gabay ee gabyaa tiriyay, kaas oo ujeeddadiisu ku saabsan tahay ammaan uu ujeedinayo deegaan ama hayb gaar ah, ka dib dhacdo qaadanwaa iyo aqbalwaa ku noqotay. Gabyaa Cabdiwaaxid Cali Gama’diid, sida la wada ogsoon yahay, waxa uu arrin isaga u gaar ahayd ka guul gaadhiddeeda uu u yimiddey deegaanka uduga, ama Waqooyi Bari ee Jamhuuriyadda Soomaaliya. Dhacdo uu san filayn, cindigiisa na ku soo dhicin, ayaa ka qabsatay safarkiisii. Lix bilood iyo googo’ ayaa uu u xidhnaa dawlad goboleedka Buntilaan!

In kasta oo xidhitaanka hal-abuurkaas iyo kiiska jaban ee lagu soo eedeeyay badi hal-abuurrada Soomaaliyeed ka cadhoodeen, waxa jirta arrin iyana bogaadin iyo hambalyo u baahan. Si sharaf iyo maamuus ku dhan tahay ayaa loo la dhaqmay muddadii uu jeelka ku jiray. Isagu na arrintaas waa uu caddeeyay waa na uu sugay. Taasi waa gobannimo isaga loo sameeyay. Tu kale oo taa ka sii ballaadhan ayaa iyana xusid iyo xusuusin mudan. Waxaa Buntilaan ujeeddo ‘siidayn’ ah u yimid, wafdi uu hoggaaminayay suldaanka guud ee beelweynta Sh. Isxaaq, Suldaan Maxamed Suldaan Cabdiqaadir. Runtii, si xurmad iyo xushmad leh ayaa loo qaabilay wafdiga, isla markaanna hadal iyo isutanaasul ka dib, ujeeddadoodii loo hirgeliyay. Dhaqanka marti qaabilaadda iyo sooryo hagaagsan u samaynta waa mid Soomaalidu wada lee dahay; waa na mid reer Buntilaan ay aad ugu caan yihiin; wax se taa ka sii miisaan culusayd, arrinta safarka kolka miisaanka siyaasadda iyo garashada waaqica la saaro, ma ahayn arrin dhayal dhayal iyo afgobaadsi lagu dhammayn karayay!!! Suldaanka iyo wafdigiisu na waa ay qireen wanaaggii loo sameeyay. Taasi na waa gobannimo kale oo beesha Majeerteen, oo laylisa dhaqan-siyaasadeedka Buntilaan, beesha Ciidagale iyo guud ahaan Isaaq u sameeyeen.

Dhacdadaasi waxa ay muujisay xidhiidhka qotada dheer ee isirka Soomaaliyeed ka dhexeeya, iyo sida siyaasiyiintu aafada hor taagan midnimada Soomaalida iyo dib u dhiska qarannimadoodii u yihiin. Waxa la oddorosi karaa in ay yeelan karto saamayn ballaadhan oo labada maammul iyo labada beelood ah. Iyo sida oo kale, waddo cusub in ay u furto Soomaalida kale. Cabdiwaaxid Cali Gama’diid, isaga oo arrimahaasi maankiisa ka guuxayaan, waxa la qummanaatay, ama se waajib akhlaaqiya iyo dhaqan gabyaa ku ahayd, dhacdadaa in uu ka gabyo oo aragtidiisa bulshada la wadaago. Waxa na uu curiyay tix gabay ah, qaafiyaddu tahay “G”, oo ka kooban konton iyo lix meeris oo cajiib ah! Magaceedu waa: ‘Gobannimada hoygeeda’. Judh’dha ba isaga oo dareensiinaya ilma adeerradii iyo bulshada guud ahaan, ayaa uu soo gudbiyay kaftan uu kula kaftamay haybta uu gabaygu ku socdo: Majeerteen. Xafladdii ugu dambaysay, ahayd na tii lagu soo sagootiyay, ayaa uu kula kaftamay: “Nimay gobi xidhay hadda na sii daysay baa aan ahay!” 

Ujeeddada gabaygu waa ammaan. Waxa na xuddintiisu tahay muujinta iyo sugidda tixraac iyo aragtidiisa ka dib, gobannimada beesha Majeerteen. Sida aad ka dhadhansan doonto gabayga meerisyadiisa, saddex “D” oo ninka ragga ah gaar ahaan, iyo beesha guud ahaan lagu ammaano, ayaa uu ku ammaanayaa Majeerteen: dood, deeqsinnimo iyo dagaal. Waxa gabaygu u dhigan yahay saddex heer; waa na sidii gabay Soomaaligii hore ahaan jiray: arar, ubuc iyo gebagebo. Waxa la is weyddiin karaa sababta gabyaagu qoys qudha u ammaanay, oo Harti oo samaystay maammulkan u ammaani waayay, ama se maammulka laftirkiisa? Jawaabtu ma aha mid aad u fog! Sida aan kor ku soo xusay, dhaqanka suugaanta Soomaalida ayaa sidaas u dhignaa. Sida oo kale, Gama’diid siyaasad lagu ma sii daynin, ee dhaqan ayaa lagu sii daayay. Sababtaas, ayaa gabyaaga ku xambaartay gabay siyaasadeed in uu ka fogaado, oo gabay dhaqameed u leexdo. Sharaftu na sidaas ayaa ay isaga, beeshiisa iyo raggii hawshooda dhammeeyay ba ugu jirtay. Arrinta kale ee iyana baraarujinta u baahan ayaa ah, Majeerteen gobannimadooda waa mid hortiis rag badan qireen.

Gunaanadkii, waxa halkan hoose aan ku soo gudbinayaa gabaygiisa oo qoraal ah. Waxa aan ka qoray muuqaalka dabarkiisa aan idin la wadaagay. Ibtilada beryahan soo korodhay ayaa ah, qof aan wax ba ka aqoon Miisaanka Maansada in uu Laaxinjire maansada ku shirrabo, dabadeed, halkaa ka dhaliyo natiijo!!! Laaxinjire, laftirkiisa oo qabyo ah iyo isaga qudhiisa oo dood ka taagan tahay ka sakow, Miisaanka Maansada waa xisaab weligeed jirtay, oo hab iyo hannaan la raaco lahayd. Waxa iga xusuusin ah, meerisyada waxa aan ku qorayaa hab dhigaalkayga. Gabayganna sababta aan idin la wadaagayo waa saddex amuurood. Ta kowaad, Gama’diid oo soo cusboonaysiiyay arrin haatan dhaqankeenna ka sii baxaysa. Ta labaad, wakhtiga uu soo baxay iyo saamaynta togan ee uu reebay. Iyo ta u dambaysa, hab curinta tuducyada oo ah gabaygii ugu wanaagsanaa inta aan ka hayo gabayadiisa. Ku soo dhowaada gabaygii “Gobannimada hoygeeda”.


FG: Sawirka gabyaaga waxa aan ka soo qaatay Google.com

OG: Gabyaagu—Gama’diid—haatan waxa uu u xidhan yahay maamulka Soomaalilaan; waxa lagu xidhay gabay kale oo la dhaho “Isha Cali U Fiirsada”, oo uu ku taageeray dhacdadii Faransiiska ka dhacday, Noofembar 13, 2015. Ilaahay SWT xadhiga sharci darrada ah ha ka sii daayo. Aamiin.
_________________________________________________________________________________


v     Waayadan ba waataanan gelin gabay arartiiye
v     Goortaan se maagaan ciyoon gole ka fuulaaye
v     Anoon godallo eeg’eegayn baan idin garwaaqsiine!


v     Gabaygiyo murtidu waa waxaan duunyo goyn karine
v     Waa hibo in gaari heshoo Guulle bixiyaaye
v     Waxaan ahay abwaan gaasabbaxay oo garoomo ahe
v     Geyiga ba nin laga naadiyoo gaadhay baan ahaye
v     Waxaan ahay nimaad garanaysaan gebi ahaantiinu!


v     Affarley laysu geegeeyay bay golaha keenaane
v     Geeddadayda waxa jiifa waan laga gayoonayne!


v     Maahmaahda guunka ah sidii la iska soo gaadhay
v     Gaalleef nin haystoo margaday kaasi waa gocore
v     Nin gadh leh na hadduu bi’iyo wuu garasho liitaaye
v     Waxaan uga gol lee yahay ninkii doora baa garane!


v     Gobaysane halkii aad gaadaweyn geeridii Maxamed
v     Gu’gii caano weyn iyo raggii GUBA ka maansooday
v     Gama’diid markii uu dhintay iyo geesigii Muxummed
v     Taariikhdaa nin garanayoo guurtiyaan ahaye!


v     Gadhcaddaagu siduu ii warramay aman ka soo gaadhay
v     Majeerteenku waa niman gob iyo duul garaad badane
v     Waa boqortooyo gun iyo saldanad aad u gado weyne
v     Waa niman Ilaahay galladay geeskastay tahaye!


v     Inta geelu dheer yahay lo’diyo gaabanow adhiga
v     Intaasay khaldiga guud mareen lays ma gaasiro e’!


v     Abwaannada wax baa laga guntaa yaad galoof noqone
v     Soomaalida ninkii guur damcow yaanad gees marine
v     Meel uu gugu ku dhacay baan og ahay geedo qariyeene
v     Haddii aad dhabeel gaariyiyo golole doonayso
v     Waa inuu hiyiga kaa galaa guri Majeerteene
v     Am ba gooshkan waxaan maagan ahay inaan ka gaataaye!


v     Waa niman martida gooman iyo gacalka ba u roone
v     Gool bay u loogaan nimaan gaajo weyn qabine
v     Gasiinka iyo xeedhyaha gingiman daribta geedaysan
v     Galxood iyo karuur iyo lis iyo gocay dhanaankeeda
v     Waa nimanaan sooryada gobeed cidi ku gaadhayne!


v     Waa nimanaan gaajada ba maqal geelu na u dhalaye
v     Garta iyo markay xaajadiyo geed ka hadal joogto
v     Gar-talawga maantuu magaan gebidhacalaynaayo
v     Ee arrintu na gungumo yeelatee la isku gacan qaado
v     God dhaw iyo anaa goynaya iyo guux markay dhaliso
v     Dar baa xubinka gawgawdha oon goosan weligoode
v     Godka hadalka waa niman heloo cidi ku gaadhayne!


v     Gaal iyo islaam uumiyahan dunida guud jooga
v     Qolo wali ba dhaqan gooniyay gaar u lee dahaye
v     Soomaalidu dagaal laysku go’o kama gaboobaane
v     Guluf iyo col maantay tagto gaydha ololayso
v     Gildhigaankiyo maantuu qarxee galowgu dhiilaabo
v     Gigta ugu horraysuu fuluhu galaw ka siiyaaye
v     Giiryaalahaa laga helaa sidigta gooraane
v     Majeerteenka waa lagu gubtaa geyllan dirireede!


v     Guutuu ninkoodu u dhigmaa goobta lays helee
v     Goray laga ma meersado intuu gabanka noolyeey e'


v     Waxaan hadal ku soo goynayaa ama ku soo gaabshay
v     Anigoon gadaaf iyo afxumo qolo na gaadhsiinin
v     Soomaalida markaan kala guree gees wal ba u eegay
v     Gobannimada hoygeedu waa guri Majeerteene!



Tixraac: [Wiil Xiriiro]. (2015, Luulyo 13). ABWAAN CABDI WAAXID GAMADIID GABAY MAJEERTEEN OO FULL AH. (Gal Muuqaaleed). Laga heli karo: https://www.youtube.com/watch?v=JGnCXj7LR90 


_________________________________________________________________










W/Q: Maxamed Cabdirisaaq Saciid “Samiik”
Qoraa iyo aqoon baadhe Soomaaliyeed
Boosaaso, Buntilaan, Soomaaliya
    Case, Feebarweri 14, 2016




1 comment:

  1. Haddii aad akhriday mudane/marwo, waa aan jeclaan lahaa aragtidaada in aad i la wadaagto oo faalladaada halkan ku hoos qortid. Mahadsanid.

    ReplyDelete